Nhiều điểm sáng trong hoạt động của HĐND tỉnh Bình Thuận qua 15 năm thực hiện nghị quyết Trung ương 5 - khóa X về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị

17:1' 20/12/2021

Hòa quyện cùng khí thế cả nước chuẩn bị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 - khóa X (Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 30/7/2007 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng) về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị; qua góc nhìn về các hoạt động của Đảng đoàn - Thường trực HĐND tỉnh trong 15 năm qua cho thấy vai trò của Đảng đoàn HĐND tỉnh trong các nhiệm kỳ qua đã quan tâm lãnh đạo HĐND tỉnh, Thường trực HĐND và các cơ quan, đơn vị thuộc HĐND tỉnh thực hiện tốt chức năng quyết định nhiều vấn đề quan trọng của địa phương; trong đó có nhiều “điểm sáng” khá ấn tượng nổi rõ lên rất đáng trân trọng.

Trong gần 4 nhiệm kỳ qua, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận; sự giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sự phối hợp của các cơ quan có liên quan trong hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh, Đảng đoàn HĐND tỉnh Bình Thuận thường xuyên quan tâm cụ thể hóa, lãnh đạo Thường trực HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh, Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, tăng cường trách nhiệm trước cử tri và Nhân dân tỉnh nhà. Đảng đoàn HĐND tỉnh luôn chấp hành sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong quá trình hoạt động, nhất là bàn bạc, quyết định những vấn đề quan trọng ở địa phương; cụ thể hóa các chủ trương, Nghị quyết của Đảng thành các chính sách, nghị quyết của HĐND tỉnh. HĐND tỉnh luôn chủ động kịp thời đề xuất những nội dung quan trọng và xin ý kiến chỉ đạo của cấp ủy về tổ chức và hoạt động của HĐND phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương;  thực hiện tốt các nhiệm vụ chức trách được giao; trong hoạt động giám sát đã chú trọng xây dựng và tổ chức thực hiện các chương trình giám sát giữa các kỳ họp của HĐND tỉnh theo quy định của pháp luật. Nhiều hoạt động được quan tâm lãnh đạo thực hiện thường xuyên. Tập trung chỉ đạo việc xây dựng nội dung, chương trình giám sát, khảo sát theo chuyên đề hàng năm của HĐND, Thường trực, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh, không trùng lắp về nội dung, đối tượng và thời gian giám sát, khảo sát; tập trung về các nội dung bức xúc trong công tác quản lý nhà nước của các cấp, các ngành ở địa phương; nhiều trường hợp thực hiện giám sát trực tiếp theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên trên cơ sở báo cáo của các cơ quan đơn vị thuộc đối tượng giám sát nên tính khả thi, chất lượng và hiệu quả giám sát ngày càng nâng lên, có trường hợp các kiến nghị của đoàn giám sát như trường hợp giám sát chuyên đề về tình hình thực hiện quy chế dân chủ cơ sở trong quá trình giải phóng mặt bằng của một số dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016-2018 được chuyển cơ quan thanh tra thực hiện làm rõ nên đã kịp thời chấn chỉnh các sai phạm.

Hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh ngày càng được tăng cường. Đảng đoàn HĐND tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng nội dung, chương trình giám sát, khảo sát theo chuyên đề hàng năm của HĐND, Thường trực và các Ban HĐND tỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh, không trùng lắp về nội dung, đối tượng và thời gian giám sát, khảo sát; tạo sự chủ động cho Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tỉnh, đại biểu HĐND tỉnh và các cơ quan, tổ chức hữu quan. Tăng cường phối hợp trong hoạt động giám sát của HĐND tỉnh với Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh và Thường trực HĐND các huyện, thị xã, thành phố nhằm nắm thông tin đa chiều hơn, tạo sự đồng thuận đối với các kiến nghị, đề xuất tại mỗi cuộc giám sát. Việc xem xét các báo cáo giám sát chuyên đề tập trung những vấn đề bức xúc, nổi lên tại địa phương được nhiều cư tri quan tâm; phương pháp giám sát từng bước được đổi mới, kết hợp giám sát trực tiếp với giám sát qua báo cáo; khảo sát thực tế, có trường hợp kết hợp với thuê các tổ chức có chức năng tiến hành lấy mẫu, phân tích các thông số dữ liệu chuyên ngành phục vụ kết luận giám sát đảm bảo tính chính xác, thuyết phục đối tượng được giám sát.

Việc xem xét báo cáo công tác của Thường trực HĐND, UBND, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Cục Thi hành án dân sự cùng cấp được thực hiện theo định kỳ tại các kỳ họp HĐND. Thông qua hoạt động này, HĐND tỉnh đã kịp thời phát hiện những thiếu sót, bất cập trong công tác của các cơ quan; qua đó, kiến nghị các giải pháp khắc phục những hạn chế trong hoạt động của các cơ quan nhà nước ở địa phương. Đồng thời, hoạt động giám sát tại kỳ họp là cơ sở đảm bảo cho HĐND ban hành nghị quyết nhiệm vụ kinh tế - xã hội, các nghị quyết chuyên đề đúng chính sách, pháp luật của nhà nước, phù hợp với thực tiễn và có tính khả thi cao.

Trong 15 năm qua, hoạt động ban hành Nghị quyết để cụ thể hóa các chính sách của Trung ương phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, tạo hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nâng cao đời sống của Nhân dân địa phương ngày càng được HĐND tỉnh chú trọng đặc biệt. Qua thống kê trong thời gian này, HĐND tỉnh đã ban hành 574 Nghị quyết; trong đó, qua rà soát còn 315 Nghị quyết còn hiệu lực thực hiện. Nhìn chung, Nghị quyết của HĐND tỉnh các khóa trong gần 4 nhiệm kỳ qua được xem xét, ban hành đảm bảo trình tự, nội dung đầy đủ, thủ tục chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, phù hợp với thực tế địa phương và đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của nhân dân trong tỉnh; bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình ban hành và tổ chức thực hiện các nghị quyết HĐND tỉnh. Quá trình xây dựng, thông qua nghị quyết, HĐND tỉnh luôn coi trọng việc lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân. Thường trực HĐND tỉnh và các Ban HĐND tỉnh đã phối hợp với UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt nam tỉnh lựa chọn một số nội dung nghị quyết chuẩn bị ban hành có tác động trực tiếp đến lợi ích hợp pháp của đông đảo Nhân dân trong tỉnh để tổ chức tham vấn ý kiến Nhân dân trước khi trình ra kỳ họp HĐND tỉnh. Chất lượng nghị quyết ngày càng nâng lên, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, kịp thời thể chế hóa các chủ trương của cấp ủy Đảng. Về nội dung, bên cạnh những vấn đề quan trọng về nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, an ninh- quốc phòng, thu chi ngân sách, HĐND tỉnh đã lựa chọn và quyết định nhiều chủ trương, biện pháp quan trọng trên một số lĩnh vực trọng điểm và những vấn đề mà cử tri và Nhân dân địa phương quan tâm như: Phí và Lệ phí, Chương trình giảm nghèo, thực hiện các chính sách xã hội, y tế, giáo dục, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển giao thông nông thôn, cải cách thủ tục hành chính, cải cách tư pháp, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển các ngành. Chỉ tính riêng trong nhiệm kỳ 2016-2021, HĐND tỉnh đã thông qua 138 nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng; trong đó có 59 Nghị quyết chuyên đề.

Hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh thông qua việc phối hợp với UBND tỉnh, Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh trong chuẩn bị nội dung và các điều kiện cho các kỳ họp, thực hiện tốt nhiệm vụ chủ tọa, điều hành các kỳ họp theo đúng nội dung, chương trình đã được thông qua, bảo đảm các kỳ họp phát huy dân chủ, cởi mở, thẳng thắn trong thảo luận, nghiêm túc trong quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương. Đồng thời Thường trực HĐND tỉnh thường xuyên thực hiện tốt chức năng chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động với các Ban HĐND, giữ mối liên hệ với đại biểu HĐND, tạo điều kiện thuận lợi để các Ban, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND hoạt động có hiệu quả.

Trong xem xét, quyết định những nội dung giữa hai kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh thực hiện thông qua các kỳ họp định kỳ được quy định mỗi tháng/01 kỳ, họp đột xuất khi cần thiết. Kết quả qua các khóa HĐND, Thường trực HĐND tỉnh đã triển khai thực hiện nhiệm vụ đạt kết quả tốt, đảm bảo kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi trong công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh.

Khi quyết định nội dung các kỳ họp tại hội nghị liên tịch, Thường trực HĐND đã chủ động đề nghị và yêu cầu với các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết do UBND tỉnh và các ngành hữu quan trình trong kỳ họp phải được chuẩn bị kỹ, cơ bản đảm bảo thời gian theo luật định để các Ban HĐND có thời gian thẩm tra và gửi trước đến các đại biểu HĐND nghiên cứu, thảo luận tại kỳ họp; qua thảo luận những vấn đề còn có ý kiến khác nhau đều được xem xét, làm rõ từng nội dung cụ thể, đảm bảo tính dân chủ, khách quan, tạo sự đồng thuận trước khi biểu quyết thông qua từng vấn đề. Vì vậy, chất lượng các quyết định của HĐND tỉnh được nâng lên qua các nhiệm kỳ, đảm bảo sát thực tiễn và có tính khả thi cao.

Trên cơ sở nghị quyết HĐND, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành liên quan triển khai tổ chức thực hiện; thông qua công tác tiếp xúc cử tri, các vị đại biểu HĐND thường xuyên tuyên truyền vận động nhân dân tham gia thực hiện các Nghị quyết HĐND.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp tiếp tục được cải tiến, chất lượng ngày càng được nâng lên và đi vào thực chất, được cử tri quan tâm đánh giá cao. Thường trực HĐND tỉnh đã chủ động làm tốt công tác chuẩn bị và dành thời gian hợp lý của kỳ họp cho hoạt động này, tổ chức truyền hình trực tiếp để nhân dân theo dõi; đồng thời, yêu cầu các cơ quan chức năng chuẩn bị chu đáo, chặt chẽ nội dung trả lời theo yêu cầu của đại biểu HĐND. Số lượng và chất lượng câu hỏi chất vấn tăng lên, các nội dung chất vấn của các đại biểu đều tập trung vào những vấn đề nổi lên trong cộng đồng dân cư về kinh tế - xã hội của tỉnh, được đông đảo cử tri quan tâm và một số vấn đề mà các đại biểu HĐND tỉnh đã chất vấn tại các kỳ họp trước đây nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.

 Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh đã có nhiều quan tâm thực hiện tốt công tác tiếp xúc cử tri, tiếp công dân và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh, xem xét những vấn đề bức xúc của tổ chức, công dân không ngừng cải tiến theo hướng mở rộng dân chủ , tăng cường mối liên hệ gắn bó giữa đại biểu với cử tri. Trong quá trình hoạt động HĐND tỉnh luôn phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh, UBMTTQ tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh và các cơ quan liên quan trên địa bàn tỉnh.