Thực hiện Kế hoạch số 238-KH/TU ngày 10/5/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về sơ kết 05 năm thực hiện Kết luận số 65-KL/TW, ngày 30/20/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về công tác dân tộc trong tình hình mới (viết tắt là Kết luận số 65-KL/TW); Đảng đoàn HĐND tỉnh đã phối hợp Chi ủy Chi bộ Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức phổ biến, quán triệt, tuyên truyền đầy đủ, nghiêm túc trong thành viên Đảng đoàn HĐND tỉnh, cán bộ, đảng viên, công chức, người lao động cơ quan về nội dung Kết luận số 65-KL/TW và các chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc. Qua đó, đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của từng thành viên Đảng đoàn HĐND tỉnh, cán bộ, đảng viên, công chức, người lao động cơ quan về vai trò, ý nghĩa của công tác dân tộc trong tình hình hiện nay.
Đoàn giám sát Ban Dân tộc HĐND tỉnh tiến hành khảo sát thực tế tại địa phương vùng đồng bào DTTS.
Đảng đoàn HĐND tỉnh đã thường xuyên lãnh đạo Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh, các đại biểu HĐND tỉnh trong việc xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi; tổ chức quán triệt các Nghị quyết của Trung ương, của Tỉnh ủy cho Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh về công tác dân tộc; cụ thể hóa triển khai các quan điểm, chính sách, quy định của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc; chỉ đạo thường xuyên tuyên truyền việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi thông qua hoạt động tiếp xúc cử tri; thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ giám sát, thẩm tra, ban hành các chính sách theo thẩm quyền liên quan đến công tác dân tộc trong tình hình mới; nâng cao vai trò của người có uy tín, các chức sắc, chức việc trong việc thực hiện tốt công tác dân tộc theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Việc xây dựng và ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh trên lĩnh vực dân tộc
Thời gian qua, Đảng đoàn HĐND tỉnh đã lãnh đạo HĐND tỉnh thông qua 19 nghị quyết liên quan đến công tác dân tộc. Việc ban hành các nghị quyết đã cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và có tác động tích cực, góp phần cải thiện đời sống vật chất và tinh thần, duy trì ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh, giải quyết các nhiệm vụ trọng tâm ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh; cụ thể: Nghị quyết số 36/NQ-HĐND ngày 28/9/2021 về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025: Đầu tư xây dựng 11 công trình trên địa bàn 5 huyện, với tổng mức đầu tư 38.323 triệu đồng, đến nay, các công trình đầu tư cơ bản đã hoàn thành và được đưa vào sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho đồng bào phát triển sản xuất. Nghị quyết số 18/2022/NQ-HĐND ngày 18/11/2022 về chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển sản xuất và khoán bảo vệ rừng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2030 (sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị quyết số 19/2023/NQ-HĐND ngày 10/11/2023 về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 18/2022/NQ-HĐND ngày 18/11/2022 của HĐND tỉnh): Hằng năm thực hiện giao khoán 49.577 ha/18.393 triệu đồng cho các hộ đồng bào DTTS, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho các hộ đồng bào tham gia nhận khoán bảo vệ rừng. Chính sách đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: Mỗi năm có khoảng 1.170 hộ đồng bào DTTS ký hợp đồng nhận hỗ trợ đầu tư ứng trước với 2.211,6 ha, kinh phí thực hiện trên 15 tỷ đồng, giúp cho đồng bào có đủ giống, vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất và thực hiện thu mua sản phẩm của đồng bào sau thu hoạch (chủ yếu là bắp lai, lúa nước, cao su), góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất hàng hóa tại vùng đồng bào DTTS. Chính sách trợ cấp đối với học sinh, sinh viên là người DTTS ở các thôn, xã miền núi, vùng cao trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết số 04/2021/NQ-HĐND ngày 17/8/2021: Từ năm 2016 - 2020, đã trợ cấp cho 30.327 lượt học sinh, sinh viên DTTS với kinh phí 35.752 triệu đồng; từ năm 2022 đến nay, đã trợ cấp cho 150 học sinh, sinh viên với kinh phí 2.000 triệu đồng. Nghị quyết 06/2024/NQ-HĐND ngày 15/5/2024 về quy định mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh: Ngày 11/6/2024, UBND tỉnh ban hành Công văn số 2164 /UBND-KGVXNV về vệc triển khai thực hiện Nghị quyết số 06/2024/NQ-HĐND ngày 15/5/2024 của HĐND tỉnh; Chính sách này quy định ngoài mức 70% mức đóng bảo hiểm y tế từ ngân sách Trung ương theo quy định tại Nghị định số 75/2023/NĐ-CP ngày 19/10/2023 của Chính phủ thì mức hỗ trợ thêm là 15% mức đóng bảo hiểm y tế cho đối tượng là người DTTS đang sinh sống tại địa bàn các xã không còn trong danh sách các xã khu vực II, khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Dự kiến tổng nhu cầu kinh phí hỗ trợ trong năm 2024 là 1.699,469 triệu đồng (từ tháng 6/2024 - 12/2024);...
Hiệu quả của các chính sách không chỉ giải quyết những khó khăn, bức xúc về kinh tế mà còn có ý nghĩa về mặt xã hội, nâng cao đời sống, trình độ dân trí, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.
Đoàn giám sát Ban Dân tộc HĐND tỉnh tiến hành khảo sát thực tế tại địa phương vùng đồng bào DTTS.
Hoạt động giám sát
Giám sát tại kỳ họp: Hằng năm, tại các kỳ họp HĐND tỉnh, Đảng đoàn HĐND tỉnh lãnh đạo HĐND tỉnh xem xét các báo cáo của UBND tỉnh, báo cáo giám sát của các Ban HĐND tỉnh để thảo luận, đề ra nhiệm vụ, chỉ tiêu phấn đấu và giải pháp thực hiện liên quan đến công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh. Trong nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm luôn đề ra các giải pháp để UBND tỉnh, các sở, ban, ngành liên quan triển khai, nâng cao việc thực hiện các chính sách dân tộc, các chương trình, dự án theo kế hoạch đề ra. Đại biểu HĐND tỉnh đã phát huy vai trò giám sát tại các kỳ họp HĐND tỉnh thông qua phiên thảo luận tình hình kinh tế - xã hội, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn về các nội dung liên quan đến việc triển khai thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh. Qua hoạt động chất vấn đã chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; từ đó đưa ra những giải pháp để kịp thời ban hành mới, điều chỉnh, bổ sung các chính sách theo quy định pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Đồng chí Thanh Thị Kỷ - Trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh trao đổi một số nội dung giám sát về Chương trình giảm nghèo vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh tại Hội nghị bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND các cấp năm 2024.
Giám sát giữa 02 kỳ họp: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được pháp luật quy định và kế hoạch thực hiện chương trình công tác hằng năm, Đảng đoàn HĐND tỉnh đã lãnh đạo HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh tổ chức thực hiện tốt các cuộc giám sát chuyên đề liên quan đến công tác dân tộc và việc thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2019 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo Ban Dân tộc HĐND tỉnh tổ chức 21 cuộc với 148 lượt giám sát về công tác dân tộc tại các địa phương, đơn vị. Nội dung giám sát tập trung vào việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách, chương trình, dự án của Trung ương và của tỉnh đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS. Phương thức giám sát linh hoạt, kết hợp giữa giám sát, khảo sát trực tiếp tại cơ sở và giám sát qua báo cáo để đánh giá toàn diện và sát thực tế. Sau giám sát, đã kịp thời ban hành báo cáo kết quả giám sát và có kiến nghị cụ thể để các cơ quan, đơn vị khắc phục tồn tại, hạn chế, đề ra các giải pháp để giải quyết những khó khăn, bất cập. Thông qua công tác tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, Trang thông tin điện tử của Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh, các thành viên Đảng đoàn HĐND tỉnh, lãnh đạo chuyên trách các Ban HĐND tỉnh đã thực hiện việc tuyên truyền trong Nhân dân nói chung, vùng đồng bào DTTS và miền núi nói riêng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết của HĐND tỉnh về chính sách dân tộc; vai trò, ý nghĩa của công tác dân tộc trong tình hình hiện nay.
Nhìn chung, qua 05 năm, Đảng đoàn HĐND tỉnh đã lãnh đạo HĐND tỉnh tổ chức thực hiện tốt Kết luận số 65-KL/TW về công tác dân tộc trong tình hình mới. Đồng thời, thực hiện tốt chức năng giám sát của HĐND tỉnh về việc thực hiện các chính sách, chương trình, dự án của Trung ương và địa phương về công tác dân tộc. Qua giám sát, chính quyền địa phương các cấp đã tổ chức triển khai thực hiện các chính sách của Trung ương, nghị quyết của HĐND tỉnh về công tác dân tộc đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng, phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, được Nhân dân đồng tình ủng hộ. Việc ban hành các nghị quyết, thực hiện các chính sách hỗ trợ đặc thù của địa phương về công tác dân tộc đảm bảo kịp thời, phù hợp với quy định của Trung ương và điều kiện thực tế của địa phương. Hoạt động giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh đã được triển khai thường xuyên, cụ thể, nội dung đa dạng, bao quát trên các lĩnh vực: Kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế,... ở vùng đồng bào DTTS. Các kiến nghị sau giám sát của Ban đã được UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan xem xét giải quyết, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác quản lý nhà nước, thực hiện các chính sách pháp luật về công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh.
Phương hướng nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu
Để thực hiện có hiệu quả hơn nữa Kết luận số 65-KL/TW, các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy về công tác dân tộc trong tình hình mới, Đảng đoàn HĐND tỉnh đề ra một số nhiệm vụ chủ yếu trong thời gian tới như: Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc gắn với đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh thực hiện tốt Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/20/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về công tác dân tộc trong tình hình mới. Chỉ đạo Ban Dân tộc HĐND tỉnh tăng cường hoạt động giám sát việc thực hiện các chương trình, dự án, chính sách thuộc lĩnh vực công tác dân tộc của Trung ương và địa phương, nhất là các chính sách đặc thù của tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi nhất định trong việc phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống của đồng bào ở vùng DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo thực hiện và phát huy hiệu quả các dịch vụ xã hội cơ bản của người nghèo vùng đồng bào DTTS và miền núi thông qua các chính sách văn hoá, y tế, giáo dục, vay vốn tín dụng ưu đãi; tập trung hỗ trợ về kinh tế cho hộ nghèo thông qua trợ giúp các điều kiện và dịch vụ sản xuất; tiếp tục ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh; tiếp tục thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội, công tác đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng các công trình cấp nước sinh hoạt,... ở vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác dân tộc và đội ngũ cán bộ, công chức vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Chủ động nắm tình hình và tăng cường giám sát việc triển khai thực hiện các chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh, nhằm kịp thời xử lý những vấn đề vướng mắc, phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình, dự án./.
BAN DÂN TỘC HĐND TỈNH