Sáng ngày 10/4/2024, Đoàn giám sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh do đồng chí Huỳnh Thị Hoa - Trưởng Ban làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Tòa án nhân dân huyện Bắc Bình về công tác giải quyết, xét xử các vụ, việc dân sự, các vụ án hành chính giai đoạn 2021 - 2023. Tham gia Đoàn giám sát có các thành viên Ban Pháp chế HĐND tỉnh, đại diện Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, lãnh đạo Ban Nội chính Tỉnh ủy, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh và Hội Luật gia tỉnh. Về phía địa phương có tâp thể lãnh đạo TAND huyện, đại diện lãnh đạo UBND, Viện kiểm sát nhân dân, Chi cục thi hành án dân sự huyện Bắc Bình.
Báo cáo tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Tuấn Anh - Chánh án TAND huyện cho biết: Trong kỳ giám sát, TAND huyện đã tiếp nhận và thụ lý để giái quyết sơ thẩm 05 đơn khởi kiện vụ án hành chính. Các quy định trong tố tụng hành chính được TAND huyện thực hiện nghiêm túc, 100% số vụ án được tổ chức đối thoại. Đối với các vụ, việc dân sự, TAND huyện đã tiếp nhận và thụ lý 1.743 đơn, giải quyết 1.574 vụ, việc, đạt tỉ lệ 90,3%. Còn 169 vụ đang trong hạn giải quyết. Mặc dù số lượng án thụ lý hàng năm đều tăng nhưng TAND huyện đã khắc phục triệt để tình trạng án quá hạn luật định; tổ chức tốt việc hòa giải, tỷ lệ hòa giải thành đạt khá. Nhìn chung, công tác giải quyết, xét xử các vụ, việc dân sự, các vụ án hành chính được TAND huyện thực hiện khá tốt; cơ bản đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật. Chú trọng làm tốt công tác hòa giải trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, đối thoại trong giải quyết án hành chính, khắc phục tốt tình trạng án quá hạn luật định.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giải quyết, xét xử các vụ, việc dân sự, các vụ án hành chính của Tòa án nhân dân huyện Bắc Bình trong thời gian qua còn một số khó khăn, hạn chế nổi lên: Số lượng án thụ lý năm sau luôn cao hơn năm trước. Tỉ lệ giải quyết án chưa đạt chỉ tiêu của ngành đề ra; án tạm đình chỉ còn nhitiến độ giải quyết một số vụ án phức tạp, án tồn đọng còn chậm; đa số các vụ án tồn là án có nội dung tranh chấp rất phức tạp (liên quan đến đất đai, hợp đồng tín dụng có tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất...). Quá trình giải quyết án còn một số sai sót trong quy trình tố tụng, trong áp dụng quy định pháp luật nên tình trạng án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán vẫn còn xảy ra. Một số đơn vị, địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phối hợp với Toà án, chưa làm hết trách nhiệm của mình theo quy định của pháp luật trong việc cung cấp tài liệu, chứng cứ để đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án. Ý thức chấp hành pháp luật trong tố tụng hành chính, tố tụng dân sự của đương sự là người đứng đầu một số địa phương và cơ quan, tổ chức có lúc chưa cao.
Đồng chí Huỳnh Thị Hoa phát biểu kết luận buổi làm việc
Nguyên nhân chủ quan của những tồn tại, hạn chế là do năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kinh nghiệm xét xử, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ của Tòa còn hạn chế nhất định. Tòa án nhân dân huyện chưa chủ động tranh thủ sự hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền địa phương cũng như chưa chủ động phối hợp các cơ quan nhà nước có liên quan để phục vụ công tác giải quyết các vụ việc, nhất là các vụ phức tạp, tồn đọng.
Phát biểu kết luận buổi giám sát, đồng chí Huỳnh Thị Hoa - Trưởng Ban thay mặt Ban Pháp chế HĐND tỉnh đề nghị Tòa án nhân dân huyện Bắc Bình tiếp tục thực hiện tốt việc sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cơ cấu phù hợp để nâng cao chất lượng cán bộ, công chức của Tóa án gắn với thực hiện cải cách tư pháp và cải cách thủ tục hành chính tư pháp. Triển khai các giải pháp để nâng cao chất lượng bản án, đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định pháp luật; hạn chế tối đa tình trạng hủy án, sửa án do lỗi chủ quan của thẩm phán; không để xảy ra việc tạm đình chỉ nhiều lần đối với một vụ án. Chủ động, tích cực trong công tác phối hợp, đôn đốc các cơ quan liên quan cung cấp thông tin, tài liệu nhằm đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ việc, vụ án dân sự. Chủ động đề xuất cấp thẩm quyền tạo điều kiện về cơ sở vật chất để phục vụ công tác xét xử của Tòa án. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và trong hoạt động quản lý, điều hành; tiếp tục đổi mới thủ tục hành chính - tư pháp, đảm bảo công khai minh bạch các hoạt động của Tòa án.
Đồng thời, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đề nghị UBND huyện Bắc Bình quan tâm tạo điều kiện, hỗ trợ về kinh phí từ nguồn ngân sách của địa phương để trang bị cơ sở vật chất phục vụ công tác xét xử, trước mắt là kịp thời bàn giao đất sạch để triển khai thực hiện việc xây dựng trụ sở mới của TAND huyện thay thế cho trự sở cũ đã xuống cấp, không bảo đảm hoạt động xét xử. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn quan tâm hơn nữa công tác phối hợp trong giải quyết các tranh chấp về dân sự, hành chính; nhất là chủ động có giải pháp đáp ứng cơ bản, kịp thời, đầy đủ nhu cầu của Tòa án về cung cấp xác nhận liên quan đến quá trình thu thập chứng cứ. Bên cạnh đó, đề nghị HĐND huyện cần tăng cường giám sát hoạt động tư pháp nói chung và hoạt động xét xử của Tòa án nói riêng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan tư pháp địa phương./.
Tấn Duy